Tag: Boże Narodzenie

Jabłka pieczone z rumem i z orzeszkami w karmelu

Mroźne powietrze wieczorów pachnie rozgrzanym karmelem i lśni poczerwieniałymi do nieprzytomności jabłkami policzków. Iskrzy! 
W te świąteczne wieczory chcemy się zaszyć w bezpiecznych miękkościach, kojących smakach i ramionach. Nie mamy czasu na gonitwę, na rozdzielanie się na długo; ale przecież chcemy czegoś pysznego, prawda? A ten deser to zaledwie moment przygotowań i mnóstwo, ale to mnóstwo chwil rozkoszy!
Jabłka pieczone z rumem i z orzeszkami w karmelu (4 porcje)
– 6 jabłek
– 120 ml ciemnego rumu
– 4 łyżki masła
– 120 g orzeszków w karmelu
– cynamon mielony
– 4 gałki lodów waniliowych
1. Jabłka kroimy w dużą kostkę, układamy w kokilkach, zalewamy rumem i układamy na wierzchu po łyżce masła. Pieczemy przez ok.20 minut w piekarniku nagrzanym do 200 stopni.
2. Na gorące jabłka nakładamy lody, oprószamy cynamonem i posypujemy posiekanymi orzeszkami – fantastycznie sprawdzi się tu ciężki nóż Kyoto od Ambition. Podajemy od razu.



Przepis na udane święta

Korzenne „śledzie” z boczniaków. Wegańskie i pyszne!

Cykliczność zdarzeń jest zjawiskiem fascynującym. Powtarzamy schematy, jakby były matematycznymi wzorami, których nikt nie może podważyć. Nawet jeśli jesteśmy świadomi architektury naszych zachowań, to powracamy do nich w jakimś stopniu, do utartych ścieżek. Zazwyczaj tą dobrą drogą, na którą warto wchodzić w określonym czasie roku, jest miła tradycja. Zwłaszcza kulinarna.

Nieczęsto mam ochotę na śledzie. Ten rarytas rezerwuję raczej na Boże Narodzenie, wtedy smakują najlepiej! Miło by było, gdyby każdy przy stole mógł uczestniczyć w sensorycznej tradycji, w dorocznym, bardzo starym rytuale, żeby nikt nie był wykluczony.
Na tę potrzebę integracji odpowiada przepis na korzenne „śledzie” z boczniaków. I od razu przygotujcie więcej, bo jestem przekonana, że chętnych będzie więcej, niż tylko wege Goście. Na przykład wszyscy.
I absolutnie koniecznie zachowajcie sosik z pieczenia ziemniaków! Będzie sentymentalnie. Zobaczycie, że każdy rozpłynie się nad zwyczajnym upieczonym ziemniakiem. Polejcie go olejem rydzowym, tak po prostu. Rozpoczniecie tym wieczór wspomnień.


Korzenne „śledzie” z boczniaków z ziemniakami hasselback
Śledzie: 

– 500 g boczniaków
– 2 duże szalotki (lub 3-4 mniejsze)
– 1.5 czerwonej papryki
– 1 większa marchewka
– 35 g węgierskiej ostrej pasty paprykowej
– 80 ml oleju rydzowego
– łyżka oleju rzepakowego
– 3 łyżki białego octu winnego
– 2 łyżeczki wędzonej mielonej papryki 
– 4 ziarna kawy
– 1/4 łyżeczka nasion kuminu
– mielony cynamon
– 4 goździki
– 4 liście laurowe
– 5-6 ziaren ziela angielskiego
– sól
– pieprz
– odrobina wody

Ziemniaki hasselback
– 4 małe ziemniaki na osobę
– białe wytrawne wino – tyle, by przykryło ziemniaki do połowy
– 4 ząbki czosnku
– 3 gałązki rozmarynu
– sól
– pieprz
– olej rydzowy

Śledzie z boczniaków:

1. Szalotki kroimy w piórka, paprykę w cienkie paski, marchewkę w plasterki. 
2. Na patelni rozgrzewamy łyżkę oleju rzepakowego, wrzucamy warzywa oraz przyprawy (poza wędzoną papryką!) i podsmażamy 3 minuty.
3. Do warzyw dorzucamy boczniaki – większe porwane na kawałki, mniejsze w całości. Dusimy z niewielkim dodatkiem wody przez 10 minut. Zdejmujemy z ognia, studzimy. 
4. Olej rydzowy, ocet, pastę paprykową, mieloną wędzoną paprykę, sól i pieprz mieszamy ze sobą. Dodajemy do boczniaków, mieszamy dokładnie, by były pokryte marynatą. 
5. Boczniaki odstawiamy do lodówki przynajmniej na 12 godzin.
Ziemniaki:
1. Ziemniaki dokładnie szorujemy. Nacinamy w paseczki do 3/4 głębokości. Układamy w żaroodpornym naczyniu, nacięciem do góry. 
2. Wino mieszamy z solą i pieprzem, zalewamy nim ziemniaki. Pomiędzy nimi układamy gałązki rozmarynu i czosnek pokrojony w cienkie plasterki. 
3. Ziemniaki pieczemy w piekarniku nagrzanym do 220 stopni przez godzinę. Od czasu do czasu polewamy je od góry sosem z wina.
4. Ziemniaki podajemy na gorąco polane olejem rydzowym.

Świąteczna polenta z cykorią

Nastrój już mam tak świąteczny, jak jasność od wszystkich migających ciepłem światełek okien. Dni są z cynamonu, ciepły korzenny jazz sączy się z głośników. Złote papierki, brokatowe bombki, iskrzący się przymrozek – wszystko zapowiada wielką celebrację.

Oto kolejny przepis z serii „Ratunku, wegetarianie przyjeżdżają na Święta!”. Jest bardzo odświętny i elegancki, z drugiej strony aksamitna polenta to wspaniały comfort food. Rewelacyjne rozwiązanie, nie tylko dla osób, które nie jedzą ryb i mięsa. To jedno z tych dań, które uzależnia i nie chce przestawać się go jeść. Tak właśnie powinno smakować Boże Narodzenie!

Świąteczna polenta z cykorią (3-4 porcje)

Sos z cykorii i szalotki:
– 3-4 białe cykorie
– 4 szalotki
– 2 ząbki czosnku
– 350 ml czerwonego wytrawnego wina
– 3 łyżeczki pomarańczowego balsamico
– 4 łyżki masła
– 1 łyżka miodu
– laska cynamonu
– 6 goździków
– 4 liście laurowe
– 6 kulek ziela angielskiego
– chilli 
– pieprz
– sól
Polenta:

– 200 g drobnej polenty
– 200 ml śmietanki 30%
– ok. 350 ml bulionu warzywnego (lub wody)
– 2 łyżki masła
– 3 łyżki startego parmezanu
– 3 liście laurowe
– gałka muszkatołowa
– pieprz
– ew. sól
Sos z cykorii i szalotki:
1. Szalotkę kroimy w piórka, czosnek rozgniatamy końcem noża. Wrzucamy na rozgrzane masło w dużej, głębokiej patelni. Dodajemy liście laurowe, ziele, goździki i cynamon. Podsmażamy na małym ogniu, aż szalotka zmięknie. 
2. Cykorię kroimy wzdłuż na pół, wycinamy głąb. Kroimy w piórka i wrzucamy na patelnię. Zalewamy połową wina i dusimy, aż płyn odparuje. 
3. Do sosu dolewamy pozostałe wino, balsamico i miód. Doprawiamy solą, pieprzem i chilli. Dusimy, aż z wina pozostanie lepki, lśniący sos. 
Polenta:

1. W garnku o podwójnym dnie podgrzewamy bulion, masło, śmietankę i liście laurowe. Gdy zacznie się gotować, powoli wsypujemy polentę, cały czas mieszając długą drewnianą łyżką.
2. Zmniejszamy ogień i gotujemy polentę przez ok.3 minuty, ciągle mieszając, aż delikatnie zgęstnieje. Wtedy wsypujemy parmezan, świeżo utartą gałkę i pieprz. W razie potrzeby doprawiamy solą.

Polentę wylewamy na talerze, na wierzchu układamy sporo sosu i podajemy z jajkiem w koszulce. Uwaga! Należy podać od razu, ponieważ jeśli jajko poleży chwilkę za długo na gorącym sosie, żółtko się zetnie ( tak, właśnie dlatego na zdjęciu nie ma wypływającego pięknie żółteczka… zdjęcia zajęły mi o minutę za długo ),

Grzaniec z białego wina

Zima rządzi się własnymi prawami. Na przykład jedną z jej naczelnych zasad jest prawo do przytulności, do miękkości i rozgrzewania czułością. I grzańcem. Bez niego ten cudowny, spokojny sezon nie byłby kompletny.

Grzaniec z białego wina jest nieco rzadziej spotykany od klasycznego czerwonego. Uwielbiam go, jest odświeżający, bardzo, bardzo aromatyczny za sprawą kardamonu, anyżu i rozmarynu. Użyjcie miodu eukaliptusowego, by nadać mu wyjątkowy posmak.
Przygotujcie go koniecznie, stanie się hitem Świąt!



Grzaniec z białego wina

– 450 ml białego wytrawnego wina (używam rizling vlašský)
– sok z 1 dużej pomarańczy
– skórka otarta z 1/2 pomarańczy
– 2-3 cm kawałek świeżego imbiru
– 2-3 strączki zielonego kardamonu
– 2 laski cynamonu
– 2 małe gwiazdki lub 1 duża anyżu gwieździstego
– 2 gałązki rozmarynu
– duża łyżka miodu eukaliptusowego (lub jakiegokolwiek dobrej jakości)


1. Do garnka wlewamy wino
2. Pomarańczę sparzamy, ścieramy z niej skórkę. Na tarce ścieramy także imbir. Prosto do garnka, w którym jest już wino.
3. Do wina dodajemy rozbity końcówką noża kardamon, anyż i cynamon. Podgrzewamy na małym ogniu do granicy wrzenia. Wyłączamy ogień.
4. Do wina dodajemy miód, mieszamy do rozpuszczenia. Nie podgrzewamy! Miód traci wtedy wartości!
5. Grzańca przelewamy do kubków przez drobne sitko. Na koniec odciskamy z sitka esencję do grzańca.
6. Do grzańca wkładamy roztarte w dłoniach gałązki rozmarynu.

Kasza perłowa z grzybami

Chodzimy po skruszałych źdźbłach, cienkich ścieżynkach lodu. Nasz srebrny piesek zostawia ślady łapek na szronie, który nie zdążył stopnieć przed porankiem. Mój zimowy pompon na czapce próbuje się zerwać do sikorek skaczących na gałęziach.
Spacerujemy jak codzień, uważni na wszystkie przygody i spotkania z sójkami i końmi, ale większością myśli jestem już zatopiona w świętach. W głowie mam tylko witraż zapachów, tak wyjątkowy przez kilka dni w roku.

Z doświadczenia wiem, że zwłaszcza w święta w wielu domach ludzie głowią się, co przygotować dla swoich wegetarian. Bo to jednak Boże Narodzenie! Fajnie byłoby, żeby było to coś specjalnego i w klimacie.
W tym tygodniu znajdziecie u mnie serię wyjątkowych, odświętnych dań na tę okazję. Nie przegapcie niczego, bo będzie pysznie. Dla wszystkich.
P.S. Ta kasza z grzybami jest wegańska!


Kasza perłowa z grzybami ( 2-3 porcje )

– 500 g malutkich świeżych pieczarek
– garść suszonych grzybów 
– 250 g białej kiełbasy wegetariańskiej 
– 200 g suchej kaszy perłowej
– 1 cebula
– 2-3 ząbki czosnku
– 100 ml wytrawnego białego wina
– majeranek
– tymianek lub pietruszka
– 4 liście laurowe
– 5-6 ziaren ziela angielskiego
– pieprz 
– oliwa
– sól 

1. Pieczarki bardzo dokładnie myjemy, pozbawiamy nóżek i wycieramy do sucha. 
2. Cebulę kroimy w piórka, czosnek przeciskamy przez praskę. 
3. W głębokiej patelni rozgrzewamy 3 łyżki oliwy. Podsmażamy cebulę, czosnek, liście laurowe i ziele angielskie, po minucie dodajemy kapelusze pieczareczek – w całości i solimy. 
4. Gdy pieczarki lekko się zezłocą, wrzucamy roztarte w dłoniach suszone grzyby i zalewamy winem. Dusimy, aż płyn całkowicie się zredukuje. Doprawiamy świeżym majerankiem i tymiankiem i pieprzem. 
5. W międzyczasie gotujemy kaszę. * ja używam do tego bulionu grzybowego, by miała jeszcze więcej świątecznego smaku. 
6. Vege kiełbaski kroimy na plastry, podsmażamy na odrobinie gorącego oleju na złoto z dwóch stron na patelni. 
7. Wszystkie składniki ze sobą mieszamy. 
Kasza perłowa z grzybami może być też świetnym farszem do wegetariańskich gołąbków. Trzeba tylko wówczas drobno posiekać pieczarki i kiełbaski.

Szarlotka z bezą – najlepsza


„Oto zimą, jabłonie,
oto gil w pąsie tonie.
Gil ma jak pestka serduszko.
Gil – zimowe jabłuszko.” ( J.Harasymowicz, Sad, styczeń )
Szczęście jest tak proste jak rym. Nic nie trzeba więcej, może trochę wtórnej niewinności, nieskomplikowanej melodyki, zabawnej przyśpiewki, która na całe tygodnie potrafi utkwić w głowie.
Zimą najłatwiej jest znaleźć radość. To przez śnieg, przez białe przestrzenie, iskrzy najwyraźniej. Jasna cisza otula wszystko, jest swetrem błogostanu naciągniętym po same uszy. 
Szarlotka to właśnie takie ciasto-sweter, z którym każdy czuje się przytulnie. Koniecznie upieczcie ją na święta. Poniżej przepis na najlepszą szarlotkę wg mojej Mamy, naszą ulubioną! Tym razem w zimowym wydaniu, z bezą i o aromacie pomarańczy.
Szarlotka: 
Ciasto:
– 0,5 kg mąki pszennej
– 200 g masła
– 1/2 szklanki oleju
– 3 żółtka + 1 całe jajko
– 2-3 łyżki cukru
– łyżeczka proszku do pieczenia
Jabłka:
– ok. 2.5kg jabłek
– cynamon
– *cukier
– skórka otarta z pomarańczy
– galaretka pomarańczowa
– 4 łyżki masła
Beza:
– 5 białek
– ok. 300 g drobnego cukru
1. Mąkę, cukier, proszek do pieczenia rozcieramy z masłem. Dodajemy żółtka, jedno jajko i olej, szybko zagniatamy gładkie ciasto. Dzielimy na dwie części w proporcji 3/4. Zawijamy w folię i odstawiamy do lodówki na godzinę. 
2. Obrane i pokrojone jabłka prażymy z dodatkiem masła. Doprawiamy cynamonem, skórką pomarańczową i w razie potrzeby *cukrem. Dodajemy galaretkę, mieszamy dokładnie. Studzimy!
3. Białka w temperaturze pokojowej ubijamy na sztywną, lśniącą pianę, stopniowo i powoli dodając cukier, aż do całkowitego rozpuszczenia kryształków.
4. Nasmarowaną masłem blachę wykładamy ciastem. Spód podpiekamy przez 15 minut w 180 stopniach. Na nim układamy jabłka i pianę z białek, a na wierzchu pozostałe ciasto – starte na tarce. 
5. Szarlotkę pieczemy kolejne 40 min w 180 stopniach. 
Szarlotkę warto wystudzić przed krojeniem, o ile dacie radę się powstrzymać. Pewnie nie – ale później na prawdę trzymajcie ją w chłodzie, by jabłka stężały.

Boże Narodzenie – słodkie przepisy

Przy świątecznym stole nie może zabraknąć słodkości. A już na pewno nie zapomnijcie o nich w te przytulne, grudniowe wieczory, kiedy wszystko już się wyciszy, bożonarodzeniowe światełka będą delikatnie połyskiwać i usiądziecie odpocząć pośród miękkich koców i poduch.
Przygotowałam dla Was zestawienie rozkosznych zimowych smakołyków. Zróbcie pyszny prezent swoim najbliższym i koniecznie sobie samym!

          Crème brûlée z żurawiną i białą czekoladą                          Karmelowy eggnog
               Fondant czekoladowy – lava cake                       Sosnowy crème brûlée z jałowcem
                 Piernikowe ciasto marchewkowe                                  Torta della nonna
 
Ciasto miodowe
 

Mięciutkie żeberka. W syropie klonowym.

W kuchni jest jak ze wszystkim – należy robić wszystko cierpliwie i pieczołowicie, jakby to była najważniejsza kwestia na świecie. Całkowite skupienie, oddanie, po kolei, powolutku. Potrzebuję jemiołowych wyciszeń, płynnej ciszy do doprawiania dań i pocałunków.
W tym roku w czasie świąt będziemy gośćmi, przelotnymi rudzikami. Trzy dni dzielone na cząstki mandarynki. W ostatniej chwili przylecimy do nieswoich już gniazd, ale znajomych bardziej, niż którekolwiek inne. I te kilkadziesiąt godzin będziemy wsłuchiwać się w trel intensywnie, bardzo uważnie. Musi wystarczyć na następne pół roku.
Trzeba będzie nasiąknąć emocjami, poprowadzić je łagodnie, dogłębnie.
I taki jest też ten przepis: wymagający doglądania i cierpliwości. Najpierw trzeba zamarynować żeberka, dać im potrzebny czas, który smakiem wynagrodzi czekanie. Później będzie powolne pieczenie, a mięso będzie rozpływać się w ustach. Niezapomniane danie. Sama słodycz. Prezent na świąteczny obiad.
Żeberka w syropie klonowym i kawie
– 700 g żeberek wieprzowych
– 7 łyżek syropu klonowego
– 2 łyżki grubo mielonej kawy 
– 3 ząbki czosnku
– pół łyżeczki cynamonu
– 2 łyżeczki sambal oelek
– sól
– 0.5 l piwa korzennego, słodkiego
– 2 liście laurowe
– 5 ziaren ziela angielskiego
1. Z syropu klonowego, kawy, poszatkowanego czosnku i przypraw robimy pastę. Nacieramy nią oczyszczone i osuszone żeberka. 
2. Odstawiamy do lodówki na min. 8 godzin. 
3. Żeberka zalewamy połową piwa, dodajemy liście laurowe i ziele angielskie, pieczemy przez 3.5 godziny w temperaturze 150 stopni. Od czasu do czasu polewamy wytapiającym się tłuszczem i marynatą, stopniowo dolewamy piwo.
4. Po upieczeniu i przed pokrojeniem odstawiamy na 20 minut pod przykryciem.

Karmelowy eggnog – rozkosznie puszysty

Pojechaliśmy w zimę. Po kostki, po kolana, po najskrytsze zakamarki czułości. Zapadłam się w biel, rozchmurzone polany i górnolotne szczyty. W rwetes rzeki pomiędzy watahą świerków. Zmierzwione futro Tatr znów poniosło nas miękko na swoim grzbiecie. Jeśli nie wiesz, gdzie jestem, pewnie jestem w górach.
Weszliśmy na nowy szlak. Wzdłuż rzeki, Javorová Doliną. Niepozorna ścieżka, przy której jesienią pożegnaliśmy się z chwilę wcześniej poznanymi autostopowiczami, okazała się bramą do niezwykle malowniczej drogi.
Przed zmrokiem zdążyliśmy do ulubionej koliby, z paleniskiem w środku i otwartym widokiem na Lomnický štít. Po nieodzownej w taki mróz herbacie ze śliwowicą zrobiło się ciepło, miękko, sennie…
Dzisiaj zimowe rozkosze, puszyste jak owcze futro, wyciszające jak tatrzańskie ścieżki. Najlepszy karmelowy eggnog:
Karmelowy eggnog (3 porcje)

– 500 ml śmietanki 30%
– 2 szklanki mleka
– 3 duże żółtka
– 100 g białej czekolady
– 1 szklanka cukru
– 2 łyżki masła
– skórka otarta z pomarańczy
– gałka muszkatołowa
– 1 laska wanilii
– *ajerkoniak / amaretto / ciemny rum / likier kawowy
1. Do garnka z podwójnym dnem wsypujemy 3/4 cukru. Trzymamy na ogniu, nie mieszając, aż utworzy się karmel. 
2. Zdejmujemy karmel z ognia, dodajemy zimne masło, mieszamy. 
3. Dodajemy 100 ml śmietanki, z powrotem wstawiamy na ogień, gotujemy przez ok. 3-4 minuty, ciągle mieszając, aż karmel zgęstnieje. 
4. Pozostały cukier ucieramy z żółtkami na puch. 
5. W garnku zagotowujemy mleko z 200 ml śmietanki i przyprawami. Gdy zacznie bulgotać, zdejmujemy z ognia i dodajemy 3 łyżki karmelu oraz utarte żółtka. Mieszamy dokładnie. 
6*. Do eggnogu możemy dodać ajerkoniak, amaretto albo inny ulubiony likier – należy dolewać cienką strużką, bardzo delikatnie mieszając. Wtedy używamy mniej cukru do ucierania z żółtkami.
7. Pozostałą śmietankę ubijamy na sztywno, dekorujemy nią gotowy eggnog i polewamy sosem karmelowym.

p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 12.0px ‚Times New Roman’; -webkit-text-stroke: #000000}
p.p2 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 12.0px ‚Times New Roman’; -webkit-text-stroke: #000000; min-height: 15.0px}
li.li1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 12.0px ‚Times New Roman’; -webkit-text-stroke: #000000}
span.s1 {font-kerning: none}
span.s2 {font: 12.0px Helvetica}

Grzaniec świąteczny

Raz w roku daję się uwieść cynamonowo-anyżowej błogości. Koniecznie muszą temu towarzyszyć ponakłuwane suto goździkami mandarynki i tajemnice lekko ziemistego kardamonu. Wszystko pachnie wtedy korzenną mieszanką, kawa, ciasta, sosy i pieczyste.

Czekam na ten radosny czas, te aromaty są rytuałem grudnia. Kocham wracać do naszego domu, pełnego rozbłysków i światełek. Zmarznięte nosy węszą ciepło, opary grzanego wina otulają nas swoją rozbrajającą słodyczą.

Wierzę, że grzaniec potrafi uleczyć niemal wszystko. Po mroźnym tatrzańskim spacerze albo lepkim i szarym krakowskim dniu, na chrypki, zmartwienia i niepokoje, katar i smutek, albo do filmu – to grzane wino ( zwłaszcza na słowackim winie porzeczkowym! ), miód pomarańczowy, imbir, anyż i kardamon jest jak szczęście Pierwszej Gwiazdki.  

Grzaniec świąteczny
– czerwone wino ( półwytrawne, ew. półsłodkie ), najlepiej porzeczkowe – 250 ml na osobę / * u nas Ríbezľové víno z Levic /
– ciemny rum – 30 ml na osobę
– sok z 1 pomarańczy ( na 500 ml wina )
– skórka z 1 pomarańczy
– 1 kwaśne jabłko
– ok.5 cm imbiru
– goździki
– laski cynamonu
– kardamon (w całości)
– gwiazdki anyżu
– miód z kwiatów pomarańczy

1. Do garnka wlewamy sok z pomarańczy, wrzucamy szerokie paski skórki bez białej części, przyprawy, obrany imbir pokrojony w paski oraz jabłko pokrojone w cząstki, bez gniazd nasiennych. Zalewamy winem.
2. Do wina dodajemy miód, delikatnie mieszamy. Podgrzewamy, nie dopuszczając do zagotowania.
3. Do grzańca dolewamy ciemny rum.
4. Grzańca przelewamy do nagrzanych uprzednio kubków. Wkładamy plaster pomarańczy, jabłka oraz podpaloną laskę cynamonu.